Ümidlərin qapısı

 Dünyanın ən dəhşətli xəstəliklərindən biri olan xərçəng xəstəliyinə XX əsrin əvvəllərində nadir hallarda rast gəlinirdi və demək olar ki, yox dərəcəsində idi. İnsanların əksəriyyəti bu xəstəlik barədə ya heç nə bilmirdi, ya da az məlumatlı idi. Lakin son illərdə az qala hər üç adamdan biri bu xəstəlik diaqnozu ilə müalicə olunur. Bütün dünyada olduğu kimi, son illərdə Azərbaycanda da  xərçəng xəstəliyi artım dinamikasındadır.

Bir çox insanlarda müsbət bir xüsusiyyət var – inanmaz ki, onun başına nəsə bir fəlakət gəlsin. Hansısa xəstəliyə tutulacağını ehtimal etmir. Mən də həmin insanlardan biri  idim. Adi insanlar kimi yaşayır, müəllimlik edirdim. Həmişə bu kəlamı eşidirdim: “Allah heç kəsin yolunu onkologiyaya salmasın”. Lakin səhhətimdə olan dəyişiklik məni Azərbaycan Tibb Universitetinin Onkoloji Klinikasına getməyə məcbur etdi. Burada həyatımda ən ağır diaqnozu eşitdim: “Süd vəzi xərcəngi”.

Bir ixtisas, bir peşə var ki, onu diplom almaqla qazanmaq olmur. Bu, həkimlikdir. Hər həkim diplomu olana “həkim” demək düzgün deyil. Əsl həkim insanlara məhəbbət bəsləməlidir, öz xoş ünsiyyəti ilə onların dərdinə əlac olmalıdır.

Lakin bəzi “həkimlər” var ki, diplom alsalar da xəstələrə şəfa verməyi bacarmır. Hamımız bilirik ki, xərcəngə yoluxmuş xəstəyə ən birinci təsir psixoloji təsirdir. Həkim çalışmalıdır ki, xəstəliyə qalib gəlmək üçün xəstədə özünə inam hissi yaratsın. Əks təqdirdə digər müalicə üsullarının təsiri əksər hallarda sıfra bərabər olur. Lakin məni müayinə edən “həkim” deyəsən bunu bilmirdi, yaxud özünün “müalicə” üsulunu daha münasib hesab edirdi.

     ?  Həkim, əməliyyat olmadan başqa müalicə üsulları var-

.Siz nə danışırsınız? Deyəsən xəstəliyinizin ağırlığını başa düşmürsünüz-

Əməliyyat olmasanız, öləcəksiniz.

Həkimin cəllada məxsus tərzdə söylədiyi bu sözlər mənə “süd vəzi xərcəngi” diaqnozundan daha ağır gəldi. Həm sağalacağıma, həm də bu “həkimin” məni sağaldacağına inamım qırıldı. Buna görə üz tutdum qardaş İran İslam Respublikasına.  

Nə yaxşı ki, hər sahədə olduğu kimi, həkimlikdə də Hippokrat andına sədaqətli, həkimliyə şərəf gətirən, sənətini, peşəsini sevən, ən başlıcası, insanı sevən, onun dərdinə şərik çıxan, onu dərddən xilas etməyi özünün həkimlik borcu hesab edən fədailər var.

Belə fədailərdən biri də Cənubi Azərbaycanın Təbriz şəhərinin “Nuri Nicat”, “İmam Rza”, “Əl Zəhra” xəstəxanalarında peşəsini şərəflə icra edən Əli Ədilidir.

Bir çoxları xərcəng xəstəliyini sağalmaz, müalicəsi mümkün olmayan bir xəstəlik - bəla olaraq qəbul edirlər. Lakin Əli həkimlə ilk görüşdən insanda mütləq sağalacağam inamı yaranır.

Əli Ədili sanki bu peşə üçün dünyaya gəlibdir. Həkimlik onun alnına yazılıb. Onun simasında, çöhrəsində xəstələrə şəfa gətirən bir nur, şölə var. Onun sağlam, təmiz aurası xəstənin əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdırır. Hətta ən ağır diaqnozlu xəstələrlə söhbət zamanı çöhrəsindəki təbəssüm xəstələrə bir ümid işığı verir, özünəinam hissini artırır. Onun səbrinə, təmkininə yaxşı mənada həsəd aparmaq olar. Bu optimizm, təmkinlik saxta deyil, onun peşəkarlığından, xəstəni sağaldacağına möhkəm inamından irəli gəlir. Bu sadaladığım xüsusiyyətlər Allahın Əli Ədiliyə bir həkim kimi bəxş etdiyi vergidir. Lakin insanları ən ümidsiz halında belə bu bəladan xilas etmək məqsədi ilə öz biliyini daima artırması, müasir tibb elminin ən son nailiyyətləri üzrə bacarıq əldə etmək üçün öz üzərində daim çalışması Əli həkimin bu şərəfli zirvəyə yüksəlməsinin nəticəsidir.

Əli Ədili 1981-ci ildə Əhər şəhərində həkim ailəsində anadan olmuşdur. Ali təhsilini İranın ən nüfuzlu “Şəhid Behişti” universitetində (inqilaba qədər Tehran Milli Universiteti idi) almışdır. Elə həmin universitetin “Radioterapiya” fakultəsinin magistr pilləsindən məzun olub. Daha sonra nəinki ABŞ-ın, həm də dünyanın ən nüfuzlu universitetlərindən sayılan Stanford Universitetində tibb elmləri üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsini almışdur.

11 ildir ki, Təbrizin bir çox xəstəxalarında əsrin bəlası adlanan xərçəng xəstəliyinə mübtəla olmuş insanların sağlamlığı keşiyində dayanır. Bu müddət ərzində Əli həkim xərçəng xəstəliyinin cərrahi müdaxilədən sonra el arasında “ximiya” deyə adlandırılan kimyəvi terapiya hissəsində saçların tökülməməsi üçün Qərbi Azərbaycanda  “Paxman” aparatından istifadə edən ilk həkim olmuşdur.

Əli həkim Təbriz Tibb universitetinin dosenti olmaqla bərabər Amerikada xərçəng xəstəlikləri üzrə dosent üzvüdür. Əli həkim bu bəlanın əks təsirini xeyli azaltmaq məqsədi ilə daima öz üzərində çalışan bir həkimdir. Belə ki, kimyəvi dərmanla müalicə - rentgen (tüklərin tökülməmək şərtilə), yeni üsullarla xərçəng xəstəliklərinin aşkarlanması və müalicəsi, mədə bağırsaq xərçənginin müalicəsi, süd vəzi xərçənginin müalicəsi, sümük xərçənginin aşkarlanması və müalicəsi, ağ ciyər xərçənginin müalicəsi, baş və boyun xərçənginin müalicəsi istiqamətində tibb elminin yeni nailiyytələri ilə tanış olmaq, bu sahədə bilik və bacarığını artırmaq məqsədi ilə Əli həkim vaxtaşırı Stanford Universitetində elmi ezamiyyətdə olur.

Əli həkim, Azərbaycandakı xəstələr ümid edir ki, bir gün siz bizim ölkəyə gələcəksiniz və bizi də sevindirəcəksiniz. Sizə Allahdan arzumuz budur ki, həmişə sağlam olasınız. Sizin sağlamlığınız minlərlə insanın sağlamlığı deməkdir.

Kəmalə Xəlil qızı

yusifovakemale 38@gmail.com

خنک کننده پوست سر چیست؟

خنک کردن پوست سر روشی است برای کاهش درمای پوست سر که بیش از 25 سال است که به روش های مختلف انجام می شود.

کاهش دمای پوست سر در حد چند درجه مانع از رسیدن بخشی از خون به فولیکول های مو شده و در نتیجه آنها را از عوارض ناشی از داروهای شیمی درمانی انباشته در خون، محافظت می کند.

از کدام روش خنک کردن پوست سر باید استفاده کرد؟

در حال حاضر 2 روش استفاده می شود:

در هر دو روش لازم است که قبل، بعد و در حین تزریق کلاهی بر سر گذاشته شود.

در روش اصلی از کلاه هایی از جنس ژل منجمد در دمای 25- استفاده می شود که آنها را از فریزر خارج کرده و بر روی سر بیمار قرار می دهند. کلاه ها باید در فواصل زمانی منظم تعویض شوند زیرا در اثر استفاده دمای آنها افزایش می یابد. آنها وقتی که روی سر قرار می گیرند بسیار سرد و سنگین هستند.

در روش دیگر، مثل سیستم پیشگیری از ریزش موی سر Paxman از کلاه سبک سیلیکونی ای استفاده می شود که به یک سیستم سرد کننده کوچک متصل است. کلاه بر روی سر قرار می گیرد و دمای پوست سر را بصورت یکنواخت و کنترل شده کاهش می دهد. این کلاه علاوه بر آنکه دمای پوست سر را در حین چرخه درمان بصورت ثابت و کنترل شده نگه می دارد، بلکه دیگر نیازی به تعویض آن نیست. این روش به عنوان روشی راحت تر و قابل تحمل تر توسط بیمار شناخته شده است و یک تکنیک اثبات شده موثر است.

چقدر طول می کشد؟

 کلاه به طور معمول حدود 30 دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی پوشیده شده و همچنان در طول تزریق داروها و سپس برای زمانی محاسبه شده پس از آن، که وابسته به نوع داروهای استفاده شده است، بر سر باقی می ماند. مجموع مدت زمان استفاده از کلاه حدود 1.5 الی 5 ساعت و به طور متوسط 2 الی 2.5 ساعت است.

آیا خنک کننده پوست سر برای من موثر است؟

چندین هزار بیمار با موفقیت درمان شده اند. موفقیت درمان با خنک کننده پوست سر قابل تضمین نیست زیرا فاکتورهای زیادی می توانند نتایج آن را تحت تاثیر قرار دهند. این فاکتورها شامل: سن، نوع مو، شرایط مو، نوع بیماری سرطانی که تحت درمان قرار گرفته است و روش نگهداری بیمار از موهای خود بعد از درمان است.

بر طبق مطالعات و تحقیقات انجام شده در اکثر رژیم های دارویی که از سیستم پیشگیری از ریزش موی سر Paxman استفاده کرده اند نشان داده شده است که میزان موفقیت آن به گونه ایست که بین 70% ال 90% بیماران از کلاه گیس استفاده نکرده اند.

کجا می توان از درمان با خنک کننده پوست سر بهره برد؟

مشاور و یا کادر درمانی شما می توانند شما را راهنمایی کنند.

کیفیت زندگی

مو تاثیر زیادی در ظاهر افراد و تصور آنها از خود دارد. وقتی به شما گفته شود که در نتیجه انجام شیمی درمانی موهای سر خود را از دست خواهید داد، احتمالا شوکه، مضطرب و عصبانی خواهید شد. بعضی افراد تصور می کنند که این مسئله باعث از بین رفتن اعتماد به نفس آنها شده و کیفیت زندگی ایشان را تهدید می کند.

چرا خنک کرد پوست سر؟

ریزش موی سر یک یادآور همیشگی بیماری برای بیمار، خانواده او و در محیط بزرگتر کار و تفریحات وی است.

سرد کردن پوست سر تنها روش پیشگیری از ریزش موی سر همزمان با استفاده از داروهای شیمی درمانی می باشد، بدین ترتیب می توان بیشتر میزان حفاظت ویا پیشگیری از ریزش موی سر را فراهم کرد که باعث می شود اعتماد به نفس بیمار افزایش یافته و نگرش مثبتی به ادامه درمان و معالجه پیدا کند.

 رسیدگی به موی سر در دوران شیمی درمانی و استفاده از خنک کننده پوست سر

رسیدگی به مو

• نگران برس کشیدن و شانه کردن روزانه موهای خود نباشید، اما حتما از شانه هایی که دندانه های بزرگ دارند و یا برسی نرم همانند برس کودکان استفاده کنید.
• اگر عادت دارید مویتان را ببندید، از روبان ها و یا نوارهای نرم به جای انواع کشی آن که به آسانی باعث آسیب موهایتان می شود استفاده کنید.
• از بافتن موهای خود اجتناب کنید زیرا باعث آسیب به مو می شود.
• موهای خود را فر نزنید.
• موهای خود را در معرض حرارت شدید مانند سشوار، اتوی مو و غیره قرار ندهید.
• از محصولاتی که در انها مواد شیمیایی مضر بکار رفته مانند صاف کننده، ژل و اسپری مو استفاده نکنید.
• تنها از محصولات طبیعی و گاهی با PH مناسب که باعث تقویت و تغذیه موهایتان می شود استفاده کنید.
• بر روی بالشی بخوابید که رویه آن از جنس ابریشم باشد.
• اگر موهای بلندی دارید با تورهای ساتن ابریشمی مخصوص موهای خود را ببندید تا مانع از گره خوردن موهای خود شوید.

شستشوی مو

• برای شستشوی موهای خود همیشه از شامپوهایی با PH طبیعی 5.5 و یا شامپوها و نرم کننده های گیاهی که باعث تقویت و تغذیه موهایتان می شود استفاده کنید.
• از مصرف محصولاتی که میزان قلیایی یا اسیدی آنها بالاتر است مانند شامپوهای بچه اجتناب کنید.
• به آرامی به موهایتان شامپو و نرم کننده بزنید. هرگز این کار را با خشونت انجام ندهید.
• در صورت امکان اجازه دهید موهایتان به طور طبیعی خشک شوند و یا به آرامی موهای خود را با حوله ای نرم خشک کنید.
• اگر از سشوار برای خشک کردن موهایتان استفاده می کنید حتما با باد خنک سشوار این کار را انجام دهید و موهای خود را هنگامی که خشک می کنید مالش ندهید.
• در صورت امکان سعی کنید دفعات شستن موهای خود را به 2 بار در هفته کاهش دهید.
• توصیه می شود زمانی که باید تحت شیمی درمانی و خنک کردن پوست سر قرار بگیرید، 24 تا 48 ساعت قبل موهای خود را بشویید.
• سعی کنید تا 24 ساعت بعد از شیمی درمانی و خنک کردن پوست سر موهای خود را نشویید.

رنگ کردن مو

اگر چه رنگ کردن مو در طی مدتی که از سیستم خنک کننده استفاده می کنید توصیه نمی شود، اما برخی از بیماران موهای خود را با رنگ های طبیعی و گیاهی موقت که حدودا 3 تا 6 هفته ماندگاری دارد رنگ می کنند (از رنگ کردن موهای خود با حنا که درصد بالایی امونیاک دارد خودداری کنید). این گونه رنگ ها در مغازه های بالای شهر و نیز عطاری ها یافت می شود!

اگر قصد رنگ کردن موهای خود را دارید توصیه می شود حداقل یک هفته قبل از آغاز شیمی درمانی و خنک کردن سر، آن هم با رنگ های موقت گیاهی انجام دهید. بنابراین برای بیمارانی که دوره شیمی درمانی آنها 3 هفته یک بار می باشد، نوبت بعدی رنگ کردن موهایشان می بایست یک هفته قبل از آغاز نوبت شیمی درمانی قرار بگیرند توصیه می شود 4 یا 5 روز بعد از انجام شیمی درمانی و خنک کردن سر موهای خود را رنگ کنند.

آرایشگر مو

در طول شیمی درمانی و خنک کردن سر رفتن نزد آرایشگر توصیه نمی شود. به هر حال در صورتی که احساس کردید نیاز به رفتن نزد آرایشگر خود را دارید، مثلا برای کوتاه کردن مو، حتماً او را در جریان این امر که شما تحت شیمی درمانی و سیستم خنک کردن سر هستید قرار دهید. این اطلاعات را در اختیار آنان قرار دهید تا در جریان تمام مواردی که باعث تشدید ریزش موهایتان می شود قرار بگیرند.

لطفا به خاطر داشته باشید که رنگ کردن مو و یا نزد آرایشگر رفتن در میزان موفقیت خنک کردن سر تاثیر نامطلوبی خواهد داشت و این امر باعث افزایش ریزش موهای شما خواهد شد.

رمز رسیدن به نتیجه مطلوب به رفتار ملایم شما با موهایتان بستگی دارد، به یاد داشته باشید، موهایتان نباید تحت هیچ گونه کشش، فشار یا حرارتی در طول مدت شیمی درمانی و خنک کنندگی سر قرار بگیرد.

ریزش مو به علت شیمی درمانی

ریزش مو یکی از شایعترین عوارض شیمی درمانی است. اما این امر باعث ریزش قسمتی یا تمام موها می شوند. این بدین معنی است که موهای قسمت های مختلف بدن از جمله مژه ها، ابروها و موهای ناحیه تناسلی بطور موقت می ریزند. ریزش مو ممکن است از روزهای اول شیمی درمانی آغاز شود و یا ممکن است چندین هفته رخ ندهد.

خنک کردن پوست سر

خنک کردن پوست سر یکی از روش هایی است که باعث پیشگیری و کاهش ریزش موی بیمارانی می شود که تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند. مطالعات و تحقیقات نشان داده که خنک کردن پوست سر در پیشگیری از ریزش موی ناشی از بسیاری از داروهای شیمی درمانی موثر است. از جمله این داروها می توان به Taxol، Doxorubicin، Epirubicin و Taxotere اشاره کرد. اما موفقیت روش خنک کردن پوست سر به عوامل بسیاری وابسته است. یکی از مهمترین این عوامل چگونگی رسیدگی شما به موهایتان می باشد.

رسیدگی به موی سر در دوران شیمی درمانی و استفاده از خنک کننده پوست

حتما تا به حال متوجه شده اند زمانی که بیمار هستید و یا سر حال نیستید موهایتان هیچ گاه شادابی و حالت همیشگی را ندارد. شیمی درمانی باعث خشکی و شکنندگی موهایتان می شود. بنابراین تحت هر گونه درمانی که قرار دارید، توجه زیادی به موهای خود داشته باشید و تا حد ممکن به آن ها رسیدگی کنید. سعی کنید موهایتان تحت هیچ گونه فشار، کشش و حرارتی قرار نگیرد. این امر در نتیجه درمان تاثیر بسزایی دارد.

فواید سویا

اگرچه هنوز استفاده از سویا در غرب نسبتا غیر مرسوم است ولی صدها سال است که سویا و محصولات حاصل از آن جزو ثابتی از رژیم غذایی شرقی را تشکیل می­دهد. شیوع پایین سرطانهای وابسته به هورمون از قبیل سینه و پروستات در شرق می­تواند به دلیل فواید ناشی از رژیم غذایی سرشار از گیاه سویا باشد. حتی امروزه نیز مصرف سویا و عذاهای حاصل از آن نقش کاملی را در فرهنگ آشپزخانه ای کشورهای آسیایی بازی می­کند.

مصرف متوسط روزانه سویا در انواع فرم های آن، برای هر فرد ژاپنی 65گرم، برای هر چینی 45گرم و برای هر فرد ساکن در غرب، کمتر از 1گرم است. در اروپا و آمریکای شمالی حبوباتی شامل سویا در راهنمای هرمی با عنوان گوشت و جانشینهای آن پنهان­اند؛ که این دسته بندی غیر منصفانه است؛ چون سویا  گیاهی سرشار از پروتئین، اسیدهای چرب، مواد معدنی و فیبر می­باشد. سویا ماده غذایی فوق­العاده­ای است ؛ زیرا علاوه بر جنبه تغذیه­ای از لحاظ مبارزه با سرطان­ها نیز حائز اهمیت است.

ایزوفلاون یک جزو اساسی از ترکیبات مفید سویا

ترکیبات فتوشیمیایی مربوط به سویا مجموعه­ای از پلی­فنولها می­باشند که ایزوفلاون نامیده می­شود. پلی­فنلها در سویا و بیشتر محصولات حاصل از آن، در حجم زیادی وجود دارند؛ اما سس سویا و روغن سویا از این قاعده مستثنی هستند. بالاترین غلظت ایزوفلاون در آرد سویا، سویای خشک و در برخی محصولات تقویت شده آن وجود دارد. شیر سویا نیز حاوی میزان قابل توجهی ایزوفلاون است.

مصرف سویا توسط غربی­ها شاید آنچنان بالا نباشد ولی حقیقت این است که ما بدون اینکه بدانیم مقدار نسبتا زیادی سویا مصرف میکنیم. محصولات مصرفی سویا، در آمریکای شمالی و اروپا بیشتر به صورت جایگزینهای گوشتی می­باشند. غذاهایی که با پروتئین حاصل از سویا تقویت می­شوند با این روش به جای مصرف صحیح، ، بیشتر در غذاهایی مانند همبرگرها، سوسیس، کلوچه­ها و کوکی­ها استفاده می­شود.

این غذاهای متداول در غرب حاوی حجم بسیار کمی ایزوفلاون هستند؛ چون حاصل فرآوریهای صنعتی گیاه سویا می­باشند. پروتئین سویای بدست آمده از این فرآوریها شباهت بسیار اندکی به پروتئین­های خود سویا دارند و در نتیجه پروتئین مصرفی در این غذاها خاصیت ضد­سرطانی سویا را ندارند.

چرا میزان ایزوفلاون مهم است؟

میزان ایزوفلاون غذاهای حاصل از سویا به این دلیل دارای اهمیت است که این مولکولها می­توانند بر روی تعدادی از رویدادهای مرتبط  با رشد خارج از کنترل سلولهای سرطانی تاثیر بگذارند. عمده ترین ایزوفلاونهای موجود در سویا ژنیستیئین     و دایدزئین هستند. مهم­ترین ویژگی ایزوفلاون شباهت برجسته آن به کلاسی از هورمونهای جنسی زنانه می­باشد که استروژن نام دارند. اغلب محققین بر این باورند که ژنیستیئین پتانسیل ضدسرطانی دارد چون می­تواند مانع عملکرد آنزیمهای دخیل در رشد سلولهای سرطانی شده و رشد این سلولها را متوقف کند. tamoxifen  به عنوان رایج­ترین دارو در درمان سرطان سینه عملکردی شبیه ژنیستیئین دارد. توانایی ژنیستیئین و دیگر ایزوفلاونها در عملکرد بر روی گیرنده­های هورمونی ما را بسیار امیدوار می­سازد که مصرف سویا می­تواند در پیشگیری از سرطانهای مربوط به هورمونهای جنسی مفید باشد.

خواص ضدسرطانی سویا

سرطانهای مرتبط با هورمون، مانند سرطان سینه و پروستات از بیماریهای شایع در جوامع غربی است در حالیکه این موارد در آسیا نادرند. مصرف سویا و محصولات آن در رژیم غذایی آسیایی و غیاب این غذاها در رژیم غذایی غربی نشان می­دهد که این تفاوت در نرخ ابتلا به سرطان در غرب و شرق می­تواند با توانایی ایزوفلاونهایی مانند ژنیستیئین مرتبط باشد.

ایزوفلاون و سرطان سینه

مطالعات فراوانی در مورد رابطه بین حضور سویا در رژیم غذایی زنان و خطر پیشرفت سرطان سینه انجام گرفته است. این مطالعات نشان میدهند زنان اهل سنگاپور که مصرف سویای بالاتری داشتند(55گرم در روز یا بیشتر) در مقایسه با زنانی که مصرف روزانه 20گرم داشتند؛ خطر پیشرفت سرطان سینه را تا نصف کاهش دادند. مطالعات صورت گرفته در ژاپن، شانگهای و ایالات متحده آمریکا نیز این مشاهدات را تایید می­کنند. برای کاهش خطر پیشرفت سرطان سینه، مقدار مشخصی از مصرف سویا لازم است. مصرف سویایی که حاوی بیش از  25میلی گرم ایزوفلاون باشد. علاوه بر این به نظر می­رسد که فاکتور موثر در کاهش نرخ ابتلا به سرطان سینه، مربوط به سنی است که فرد سویا را در رژیم غذایی خود می­گنجاند. تمرکز مطالعات بر روی خطر پیشرفت سرطان سینه با بررسی مصرف سویا در سنین قبل از بلوغ و دوران جوانی نشان دهنده ارتباط قوی بین کاهش سرطان سینه و مصرف سویا در سنین اولیه دارد.

شواهد حاصل از مطالعات بر روی جمعیت ها

برای مثال اگرچه زنان ژاپنی که به آمریکا مهاجرت نموده اند با افزایش خطر پیشرفت سرطان سینه مواجه می­شوند ولی مطالعات نشان داده است که این خطر برای زنانی که در سنین بالا مهاجرت کرده­اند بسیار کمتر است.

به عبارت دیگر، هر چه مدت زمان طولانی تری از سویا در رژیم غذایی استفاده شده باشد؛ خطر پیشرفت سرطان سینه کمتر خواهد بود. این مشاهدات با نتایج حاصل از آزمایشها بر روی موشها نیز هماهنگی زیادی دارد. موشهایی که قبل از بلوغ با رژیم غذایی سرشار از سویا تغذیه شده بودند در مقایسه با موشهایی که در بزرگسالی مصرف سویا را شروع کرده بودند در برابر ترکیبات کارسینوژنیک که شکل گیری تومورهای سینه را مهیا می­سازند؛ مقاوم تر بودند. به نظر می­رسد که مصرف سویا در سنین اولیه زندگی و به ویژه قبل از بلوغ تاثیری حیاتی در جلوگیری از سرطان سینه دارد.

ایزوفلاون و سرطان پروستات

رژیم غذایی یک فاکتور اساسی در نرخ هشدار سرطان پروستات در جوامع غربی است؛ درست مشابه با سرطان سینه. آسیایی ها در مقایسه با مردم آمریکای شمالی و اروپا از نرخ ابتلای بسیار پایین تری برخوردارند.

مطالعات صورت گرفته بر روی 12395 نفر ساکن کالیفرنیا نشان داده است که نوشیدن حداقل یک لیوان شیر سویا منجر به کاهش حدودا 70درصدی خطر ابتلا به سرطان پروستات می­شود.

در کل مطالعات صورت گرفته تا کنون نقش سویا در پیشگیری از سرطانهای سینه و پروستات را به وضوح نشان می­دهند.

بحث­های موجود پیرامون سویا

اگرچه اکثر دانشمندان، پزشکان و متخصصین تغذیه بر این باورند که گنجاندن سویا در رژیم غذایی یک فاکتور مثبت برای سلامتی می­باشد ولی با این حال بحثهایی در مورد ایمن بودن این غذا برای دو گروه وجود دارد : زنان یائسه و زنانی که به سرطان پستان مبتلا بوده و یا هستند. این بحث به خاطر خاصیت ضعیف استروژنیکی ایزوفلاونها و همینطور نتایج متناقض بدست آمده از آزمایشات بر روی حیوانات ایجاد شده است.

سویا و یائسگی

یائسگی زمانی رخ می­دهد که سن زن بالا رفته و عملکرد تولید نسل به دلیل افت شدید سطوح هورمون جنسی زنانه  در جریان خون قطع می­شود. متاسفانه ،یائسگی با ناراحتی­های خاصی همراه است :

گرگرفتگی­های ناگهانی و ... و مهم تر از همه افزایش خطر بیماریهای قلبی و پوکی استخوان. درمان با هورمونهای جایگزین برای ذخیره دوباره هورمونهای از دست رفته­ای که دیگر توسط تخمدانها تولید نمی­شوند توسعه یافته است و باعث تقلیل و آرام شدن برخی علائم نامطبوع مربوط به کاهش سطح هورموونی شده است اما نتایج حاصل از یک مطالعه نشان می­دهد؛ درمان با هورمونهای جایگزین با افزایش خطر سلامتی و به ویژه سرطان سینه در زنان مرتبط است.

با آگاهی از این نتایج زنان بیشتری از این روش درمانی اجتناب می­کنند. حقیقت این است که شدت و تداوم ناراحتی­های مرتبط با یائسگی در میان زنان آسیایی بسیار کمتر مطرح میشود در حالیکه این مورد در میان همتاهای غربی آنان بیشتر است. کمتر از 14درصد زنان چینی و 25درصد زنان ژاپنی تجربه گرگرفتگی را گزارش کرده­اند در حالیکه 70تا 80درصد زنان اروپایی و آمریکای شمالی این علائم را تجربه کرده اند.

هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد سویا برای سلامت زنان چه قبل و چه بعد از یائسگی مضر باشد و این به دلیل نرخ پایین سرطان در کشورهایی است که سویا به وفور در آنجا مصرف می­شود. امروزه بسیاری از زنان ساکن در اروپا و آمریای شمالی مقدار بسیار زیادی از ایزوفلاون ها را مصرف می­کنند. باید به خاطر داشته باشیم که معمولا آسیایی ها روزانه حدود 40 تا 60گرم سویا مصرف می­کنند و این به معنای حداکثر 60میلی گرم ایزوفلاون است. برخی از مکملهای موجود در داروخانه ها حاوی 100میلی گرم ایزوفلاون در هر قرص می­باشند. نتایج حاصل از مصرف این میزان ایزوفلاون بطور دقیق مشخص نیست ولی به هر حال ایزوفلاون نیز مانند هر هورمون دیگری اگر به میزان بیش از اندازه در بدن باشد؛ می­تواند نسبت  به بافتهای حساس به هورمون عکس العمل نشان دهد.

سویا و وجود سرطان سینه

برای زنانی که سرطان سینه دارند و یا زنانی که به این بیماری مبتلا بوده و بهبود یافته اند؛ شرایط پیچیده تر است.  بیش از 75درصد سرطانهای سینه در زنان بالای 50سال تشخیص داده می­شود که در اکثر موارد وابسته به استروژن می­باشد.

مطالعات نشان می­دهند که مصرف ملایم سویا هیچ تاثیر منفی بر روی پیشرفت سرطان سینه در زنان مبتلا به این بیماری ندارد.

زنان مبتلا به سرطان سینه باید از انواع مکملهای ایزوفلاون دوری نموده و مصرف سویا را محدود کنند و از غذاهای حاوی چربی امگا3 و دیگر گلوکزینولیتهای موجود در سبزیجاتی مثل کلم استفاده کنند تا از پیشرفت بیماریشان جلوگیری کنند.

بطور خلاصه همیشه غذاهای حاوی ایزوفلاون را به میزان مناسب و کافی مصرف کنید ولی از مصرف انواع مکملهای آن اجتناب نمایید.مصرف سویا در دوران کودکی و نوجوانی و یا طی دوران یائسگی هیچ خطری ندارد.می­توانیم نتیجه بگیریم که مصرف متعادل سویا حدود 50 الی 100گرم در روز معادل با مصرف 25 الی 40میلی گرم ایزوفلاون است که می­تواند تاثیر مثبتی بر روی سلامت افراد داشته باشد. این امر باعث کاهش خطر سرطان سینه و پروستات می­شود که در کل از نگرانی­های اصلی جوامع می­باشند. ژنیستئین نیز به عنوان ماده ای فعال در سویا نه تنها یک ایزوفلاون است بلکه مولکولی است که قدرت پیشگیری از تومورها را دارد.

سیر و پیاز سرطان را دفع می­کنند

در افسانه های قدیمی معتقد بودند که سیر باعث دفع خون آشام ها می­شود؛ اما به نظر می­رسد که در دنیای واقعی سیر و پیاز نقش مهم تری را ایفا می­کنند.

منابع تاریخی بیشماری در مورد مصرف سیر و خانواده آن (پیاز ، تره فرنگی و ...) از طرف تمدن های باستان نمونه هایی در مورد نقش گیاهان در درمان بیماری­ها و دسترسی به سطح سلامت مناسب اند.

در تاریخ بزرگ ترین تمدنهای بشری از سیر بیشتر به عنوان دارو استفاده می شد تا غذا !!!

ترکیبات سولفور در سیر و پیاز

تفاوت بو در این خانواده از گیاهان با یک تغییر شیمیایی توصیف می­شود که در زمان له شدن یا خرد شدن این گیاهان رخ می­دهد. ما می توانیم واکنشهایی را که قبل از له شدن یک حبه سیر و قبل از اضافه کردن آن به غذا اتفاق می افتد را شرح دهیم.

در طول مدتی که سیر در آشپزخانه نگهداری می­شود، حبه های سیر ترکیبی را در خود ذخیره و نگهداری می کنند که آلین نام دارد. وقتی یک حبه سیر خرد یا له و یا جویده می­شود دیواره های سلولی گیاه شکسته شده و آنزیم آلیناس آزاد می­شود. این آنزیم با آلین وارد تماس شده و آن را به آلیسین تبدیل می­کند. مقصر واقعی آلیسین است. آلیسین مولکولی با بویی قوی است که هنگام له شدن سیر آزاد می شود.

با اینکه این مولکول به وفور در خانواده سیر و پیاز وجود دارد ولی مولکولی بی ثبات بوده و تجزیه آن به چندین ترکیب پیچیده سولفور آنی می­باشد.

آزمایشات انجام شده نشان می­دهند که میزان آلیسین آزاد شده با مصرف مکمل ها از 0.4 تا 6.5 میلی گرم و با توجه به ساختار آن ها متفاوت است. ساده ترین راه برای اطمینان از آلیسین دریافتی، مصرف سیر تازه است.

واکنشهای مشابه موقع خرد کردن پیاز اتفاق می افتد. تفاوت در بو اساسا به خاطر حضور مولکولهایی متفاوت در پیاز است. خرد کردن پیاز باعث آزاد شدن آلیسین نمی شود ولی در عوض مولکول دیگری آزاد میشود که برای چشم سوزش آور است.

خواص ضد سرطانی سیر

اطلاعات موجود در مورد خاصیت ضد سرطانی خانواده سیر نشان می دهد که این سبزیحات در پیشگیری از سرطان های سیستم گوارش و بویژه سرطان های روده ، معده و مری نقش بسیار مهمی ایفا می کنند.

اولین علایم نقش پیش گیرانه سیر در ارتباط با سرطان معده در مناطق شمالی چین مشاهده شده است ؛ جایی که این سرطان در آن بسیار شایع است. بررسی عادات غذایی در این مناطق نشان می دهد افرادی با مصرف سیر و پیاز پایین در مقایسه با افرادی که میزان بیشتری مصرف می کنند تا سه برابر بیشتر با خطر پیشرفت سرطان معده مواجه اند.

با مقایسه عادات غذایی مردم شمال ایتالیا که سیر کمتری نسبت به مردم جنوب این کشور مصرف می کنند نیز نتایج مشابهی بدست آمد.

مصرف مرتب این سبزیجات به مقدار فراوان و مناسب بطور قابل ملاحظه ای باعث کاهش بروز سرطان معده می شود.

امروزه مشاهده شده است که دیگر سبزیجات متعلق به این خانواده نیز در پیشگیری از انواع دیگر سرطان ها مثل سرطان پروستات نقش دارند.

در مطالعات انجام شده روی مردم شانگهای مشاهده شد؛ افرادی که روزانه بیش از ده گرم از این سبزیجات مصرف می کنند در مقایسه با افرادی که کمتر از دو گرم از این سبزیحات تغذیه می کردند شانس ابتلا به انواع سرطان را در خود به نصف کاهش داده اند.

این تاثیر محافظتی در مورد سیر بیشتر مشخص و مورد تاکید است تا گیاهان دیگر این خانواده.

اگرچه بسیاری از دانشمندان ادعا می کنند  آلیسین باعث می شود سیر خاصیت دارویی داشته باشد؛ ولی عدم ثبات شیمیایی آن شک هایی را پیرامون جذب این ماده در بدن و فعالیت آن در سلولها ایجاد کرده است.

بطور کلی حداقل بیست ترکیب حاصل از سیر مورد مطالعه قرار گرفته و فعالیت ضد سرطانی آنها اثبات شده است. این ترکیبات در بروز یا پیشرفت انواع خاصی از سرطانها بویژه سرطانهای مری و معده کمک کرده و در مبارزه علیه ریه ، سینه و روده نیز فعالیت مشابهی دارند.

سیر با کدام سرطان ها بهترین مبارزه را انجام می دهد؟

به نظر می رسد اثر محافظتی سیر بیشتر از پیاز می باشد ولی به هر حال مصرف پیاز نیز با کاهش خطر پیشرفت سرطان معده مرتبط است.

علت دیگری که ترکیبات موجود در سیر و پیاز با آن در پیشرفت سرطان دخالت دارند مربوط به تاثیر آنها بر روی سیستمی می باشد که مسئول دفع مواد خارجی با پتانسیل سرطان زایی به خارج از بدن است.

نتیجه اینکه سلولها کمتر در معرض عوامل سرطان زا قرار گرفته و در نتیجه کمتر مستعد آسیب در سطح DNA  می باشند؛ که منجر به سرطان می شود.

ترکیبات موجود در سیر از عوامل پیشتاز در محافظت می باشند که می توانند از همان ابتدا جلوی سرطان را بگیرند.

عملکرد مستقیم سیر بر روی سلولهای سرطانی

علاوه بر عملکرد بر روی مواد سرطان زا ، ترکیبات موجود در سیر می­توانند به تومور حمله کرده و آن ها را نابود کنند. در سرطان های خون ، سرطان های روده ، ریه ، سینه و پروستات ترکیبات مختلف بدست آمده از سیر نه تنها باعث تغییر قابل توجه در رشد تومورها می­شود بلکه فرآیندی را فعال می­سازد که منجر به مرگ این سلولها می­شود.

بطور خلاصه می­توان گفت که خواص ضد سرطانی سبزیجاتی از خانواده سیر به طور عمده مربوط به ترکیبات حاوی سولفور موجود در این گیاهان می­باشد.

به هر حال با توجه به یافته های موجود ، با اطمینان زیاد می­توان گفت که ترکیبات موجود در سیر و پیاز به عنوان قوی­ترین بازدارنده های رشد سرطان می­باشند. از یک طرف این ترکیبات می­توانند با کاهش واکنش و تسریع دفع آن ها ، مانع فعالیت مواد سرطان زا شوند و از طرف دیگر سرعت تکثیر و گسترش تومورها را کاهش می­دهند به این صورت که در فرآیند رشد سلولهای سرطانی دخالت کرده و منجر به مرگ آنها می­شوند.

حتی اگر مطالعات بیشتر برای شناسایی کارکردهای مختلف مولکول های حاصل از سیر و پیاز مورد نیاز باشد؛ هیج شکی نیست که سیر و دیگر سبزیجات این خانواده استحقاق قرار گرفتن در رژیم غذایی برای پیشگیری از سرطانها را دارند. قدرت سیر و پیاز بسیار بیشتر از دفع روح های خبیث و خون آشام ها می­باشد!!!!

سرطان از کلم متنفر است!!!

سبزیجاتی از خانواده کلم دارای یک قدرت تقریبا جادویی برای مبارزه علیه پیشرفت سلولهای سرطانی در بدن می­باشند. اگرچه این سبزیجات جزئی جداناپذیر از رژیم غذایی بشر در طی هزاران سال پیش بوده اند؛ اما بیشتر این سبزیجات دیگر مورد علاقه مردم نیستند. با مصرف منظم این گیاهان می­توان به پیشگیری از سرطان کمک کرد.

اگر شما جزو افرادی هستید که نمی­توانید مزه کلم را تحمل کنید ، از شما دعوت می­کنیم که با ما همراه شوید.

خواص درمانی کلم

به نظر می­رسد که در دوران باستان کلم­ها به طور عمده به خاطر خواص درمانی شان مورد کشت قرار می­گرفتند.

مصری­ها به کلم اعتبار بخشیدند و رومی­ها از این گیاهان به عنوان یک درمان مطلوب استفاده می­کردند که اهمیت آن حتی از سیر نیز بیشتر بود.

فیثاغورث از کلم ها به عنوان گیاهانی با هزاران خاصیت نام برده و بقراط در درمان اسهال و اسهال خونی استفاده از کلم­ها را توصیه کرده است.

آثار ضد سرطانی خانواده کلم­ها

مطالعات اخیر نشان می­دهند مواد موجود در کلم­ها دارای خاصیات ضد سرطانی می­باشند.برای مثال در مطالعه ای که بر روی 252 نفر از یک جمعیت 47909 نفری مبتلا به سرطان مثانه با سابقه بیماری 10 ساله صورت گرفت ؛ ثابت شد که خوردن پنج وعده یا بیشتراز پنج وعده از سبزیجات کلمی به ویژه بروکلی و کلم  با نصف شدن خطر پیشرفت این سرطان مرتبط بوده است؛ در مقایسه با افرادی که یک وعده یا کمتر از آن ها استفاده می­کردند.

نتایج مشابه در مورد سرطان سینه نیز صادق است.

مطالعات انجام شده بر روی 5000 زن سوئدی نشان می­دهد  که خوردن  روزانه یک یا دو وعده سبزیجات کلمی با کاهش 40درصدی خطر پیشرفت سرطان سینه مرتبط است.

 باید به این امر نیز اشاره کنیم که خوردن سبزیجاتی از خانواده کلم با کاهش خطر سرطان های دیگر مثل سرطان ریه و سرطانهای دستگاه گوارش همچون روده بزرگ ، شکم و پروستات نیز مرتبط است.

  ترکیبات فتوشیمی موجود در خانواده کلم­ها

کاهش زیاد پیشرفت سرطانهای مختلف در افرادی مشاهده می­شود که دارای رژیم غذایی سرشار از سبزیجات کلمی هستند.این گیاهان دارای انواع  مواد فتوشیمی با فعالیت ضد­سرطانی می­باشند.

گلوکوزینولات

کلم ها حاوی غلظت بالایی از یک گروه شناخته شده با عنوان گلوکوزینولات هستند که بر خلاف بیشتر ترکیبات فتوشیمی مولکولهای آن به طور مستقیم در پیشگیری از پیشرفت سرطان نقش ندارد؛ در عوض با آزاد سازی دو دسته از ترکیباتی که فعالیت ضد ­سرطانی بسیار بالایی دارند این کار را انجام می­دهند(ایندول و ایزوتیوسیانیت).

می­توان گفت که مولکولهای ضد ­سرطانی موجود در سبزیجات کلمی زمانی وارد عمل می­شوند که این سبزیجات خورده شده(قبل از قورت دادن به طور کامل جویده شود) و ترکیبات ضد سرطانی آن ها آزاد شوند.

به خاطر طبیعت پیچیده این مکانیزم، برای افزایش ایندول و ایزوتیوسیانیت موجود در این سبزیجات باید به چند فاکتور اساسی توجه نمود.ابتدا مهم است توجه کنیم که گلوکوزینولات قابلیت زیادی برای حل شدن در آب دارد.پختن کلم برای 10 دقیقه در آب جوش با حرارت بالا تعداد مولکولهای گلوکوزینولات موجود در این سبزیجات را تا نصف کاهش می­دهد پس باید از این روش پخت اجتناب کنیم.

دوم اینکه زمان پخت طولانی نیز چه در حال جوش و چه روی حرارت ملایم باعث کاهش ایزوتیوسیانیت می­شود که می­توانند هنگام خورده شدن گیاه آزاد شوند. بنابراین سبزیجات کلمی باید به مدت کم و در آب،کمی پخته شوند.

تکنیک های پخت سریع مثل بخارپز کردن یا سرخ کردن در ماهیتابه چینی روشهایی ساده و موثر برای افزایش تعداد مولکول های ضد ­سرطانی سبزیجات کلمی می­باشد. این متدهای پخت باعث جذاب و خوش­طعم شدن این سبزیجات نیز می­شود.باید توجه نمود که فریز کردن این سبزیجات باعث کاهش فعالیت های ضد سرطانی می­شود.

سولفورافن ، ستاره ایزوتیوسیانیت

ساختار ایزوتیوسیانیت حاوی یک اتم سولفور می­باشد که مسئول بوی خاص حاصل از کلم ها در موقع پخت می­باشد. هر ایزوتیوسیانیت از دگرگونی یک گلوکوزینولات متفاوت حاصل می­شود. این تفاوت ها مهم اند و برخی ایزوتیوسیانیت های خاص فعالیت ضد سرطانی بسیار قوی تری نسبت به بقیه دارند.که سولفوروفین موجود در کلم بروکلی یکی از این مواد است.

بروکلی بهترین منبع برای سولفوروفین می­باشد و هر وعده از این سبزی حاوی بیش از 60میلی گرم از این ماده است.

جالب است بدانید که جوانه های کلم بروکلی می­تواند تا صد برابر گیاه بالغ حاوی سولفوروفن باشد ؛ با توجه به این امر باید این سبزیجات کوچک و سالم را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

نتایج بدست آمده در یک دهه اخیر نشان می­دهد که سولفوروفن توانایی بدن در بیرون کردن مواد سمی که با پیشرفت سرطان در ارتباط اند را تسریع می­بخشد. اثر ضد سرطانی سولفوروفن بر روی انواع تومورهای مغزی ، تومورهای روده و پروستات و سرطان خون نیز مشاهده شده است.

سولفوروفن باعث افزایش خاصیت آنتی بیوتیکی و ضد باکتریایی به ویژه علیه هلیکوباکتر پیلوری می­شود که این باکتری مسئول ایجاد زخمهای معده می­باشد.

این امر ممکن است در ابتدا بی­ ارتباط با سرطان به نظر برسد ولی نقش بسیار مهمی در محافظت مقابل سرطان معده ایفا می­کند.

خوردن کلم بروکلی ، به سولفوروفن این اجازه را می­دهد که در تماس مستقیم با هلیکوباکتر پیلوری موجود در معده قرار گرفته و به این ترتیب از همان ابتدا از بروز بیماری جلوگیری می­کند. ایزوتیوسیانیت و ایندول موجود در دیگر سبزیجات کلمی نیز آثار ضد­سرطانی مهمی را نشان می­دهد.

ایندول تری کربیونول

این ماده از هیدرولیز گلوکوزینولات حاصل می­شود ولی این ماده به کلاس متفاوتی از مولکولها تغلق دارند.ساختار شیمیایی آنها حاوی هیچ اتم سولفوری نیست و مکانیسم ضد سرطانی آن متفاوت است. این ماده بیشتر در کلم بروکلی و جوانه های کلم بروکسل یافت می­شود.

جدیدترین تحقیقات تمرکز بیشتر بر روی تاثیر این مواد بر روی متابولیسم استروژن و توانایی این ماده در مقابله با سرطانهای مرتبط دارد. سرطانهایی مانند سینه، رحم و دهانه رحم.

بطور خلاصه می­توان گفت که تلاشهای زیادی توسط پیشینیان ما صورت گرفته تا انواع متنوعی از کلم ها را تولید کنند و ما باید محتویات استثنایی موجود در این سبزیجات را همیشه در نظر بگیریم.

گنجاندن این سبزیجات در رژیم غذایی راهی ساده برای بهره بردن از فواید این مولکولها و در نتیجه پیشگیری از بروز بسیاری از سرطانها بویژه سرطان ریه و سرطانهای دستگاه گوارش می­باشد.

چرا شیمی‌درمانی سبب ریزش موی سر می‌شود؟

داروهای شیمی‌درمانی به سلول‌های سرطانی که رشد بسیار سریعی دارند حمله می‌کنند و علاوه بر سلول‌های سرطانی کلیه سلول‌های سالم را که رشد سریعی دارند مانند ریشه موها را نیز مورد حمله قرار می‌دهند.

شیمی‌درمانی سبب ریزش مو در تمامی بدن مانند ابرو و مژه نیز می‌شود.

بعضی از انواع داروهای شیمی‌درمانی سبب ریزش شدیدتری می‌شوند بنابراین شما باید حتماً در این مورد با پزشکتان مشورت کنید.

مو داراي سه مرحله رشد، مرحله بينابيني و مرحله پاياني است. در مرحله رشد سلول هاي زاينده مو تكثير فعال دارند. در مرحله بينابيني كه مرحله استراحت مو است، تكثير شدن سلول هاي زاينده مو متوقف مي شود و مرحله آخر كه مقطع پاياني زندگي مو است، اتصال موها به غلاف يا همان ساقه سست مي شود، در نتيجه موها مي ريزند. بين ۸۲ تا ۸۷ درصد موها در مرحله رشد قرار دارند؛ بنابراين طبيعي است وقتي فردي شروع به شيمي درماني مي كند با ريزش ناگهاني حجم وسيعي از موهايش روبرو شده و در نتيجه دچار يك طاسي عمومي در سرش شود. با ورود مواد شيميايي مورد استفاده در شيمي درماني به داخل جريان خون، موهايي كه در مرحله رشد هستند، رشدشان متوقف شده و به طور ناگهاني وارد دوره پاياني مي شوند و مي ريزند.معمولاً بين يك تا ۱۰ هفته طول مي كشد تا بيماري كه شيمي درماني كرده است دچار ريزش مو شود و اين ريزش در طول يك تا دو ماه به اوج خودش مي رسد و در نهايت فرد كاملاً طاس مي شود.

ریزش مو از چه زمانی شروع می‌شود و تا کی ادامه می‌يابد؟

ریزش مو یک تا سه هفته بعد از شروع درمان شروع می‌شود و چندین هفته بعد از پایان درمان ادامه می‌یابد. بعد از چندین هفته  موهای جدید شروع به رشد می‌کنند. جنس موهای جدید و رنگ آنها با موهای قبلی متفاوت است. ولی نگران نباشید زیرا این تغییرات موقتی هستند. اگر موی تازه رشد کرده خاکستری باشد به این علت است که سلول‌ها هنوز شروع به ساختن رنگدانه نکرده‌اند و بعد از مدتی فعالیت طبیعی سلول‌ها برخواهد گشت و شما رنگ موهای طبیعی خود را بازخواهید یافت.

موهايم ديگر رشد نمي كنند؟

شدت ريزش مو در بيماراني كه شيمي درماني مي كنند، به حدي زياد است كه بيمار فكر مي كند موهايش را براي هميشه از دست داده است. در حالي كه اين طور نيست و موهاي بيمار يك تا سه ماه بعد از قطع دوره شيمي درماني دوباره جوانه زده و رشد مي كنند.

 آیا می‌توان از ریزش مو پیشگیری کرد؟

براي كاهش شدت ريزش مو در طي دوره شيمي درماني راه هاي مختلفي وجود دارد. اولين راه جلوگيري از ريزش مو استفاده از كلاه هاي سرد كننده است. اين كلاه ها روي سر قرار داده مي شوند و با سرد كردن جريان خون باعث مي شوند تا داروي كمتري به پوست سر و پياز موها برسد، در نتيجه از شدت ريزش موها كاسته مي شود.

موهايم مثل قبل پرپشت مي شوند؟
كساني كه شيمي درماني مي كنند، علاوه بر آسيب ديدن موهايشان دچار عوارض ديگري مانند اسهال و خونريزي نيز مي شوند. از سوي ديگر چون اين بيماري تحليل برنده است، در نهايت همه اين عوامل دست به دست هم مي دهند تا فرد در يك موازنه منفي قرار بگيرد كه اين امر روي رشد موهايش نيز تاثير مي گذارد. بنابراين مويي كه دوباره رشد مي كند به دليل تاثير مواد شيميايي موجود در داروهاي شيمي درماني مانند سابق نيست و نتيجه اش رشد موهايي تنك و نازك است. البته بيماران نگران نباشند زيرا با گذشت زمان اين وضعيت بهبود پيدا مي كند و موهايشان مانند سابق رشد مي كنند.

مقدمه :

درکل، سن مهم ترین عامل خطر ساز در ابتلا به سرطان است. 2/3 همه موارد سرطان ها در افراد بالای 65 سال ایجاد می شود. بطور کلی خطر ایجاد سرطان در مردان %45 و در زنان %37 است. سرطان پس از بیماریهای قلبی دومین عامل اصلی مرگ است.

کاربرد روشهای درمانی رایج( جراحی، پرتودرمانی،شیمی درمانی و درمانهای بیولوژیک) موجب علاج قطعی بیش از 2/3 مبتلایان به سرطان می شود.

با توجه به افزایش روزافزون سرطان در کل دنیا تحقیقات برای یافتن روشهای جدید درمانی در حال انجام است و چند روش جدید درمانی که در سالهای اخیر وارد عرصه درمان شده اند توضیح داده می شوند.

1-    تارگت تراپی (targettherapy)

در مطالعات جدید نشان داده شده است که رشد سلولهای تومورال و همچنین تبدیل سلولهای غیر بدخیم به بدخیم از طریق تشکیل عروق جدید یا آنژیوژنر می باشد. لذا مطالعات بر روی مهار آنژیوژنر متمرکز شده اند.

از سال 2002 روش تارگت تراپی وارد عرصه درمان سرطان شد.عملکرد مهارکننده های آنژیوژنر به وسیله هدف قرار دادن راههای مولکولی حیاتی موثر در تکثیر ،مهاجرت و بقای سلولهای اندوتلیال بوده که بسیاری از آنها برای اندوتلیوم فعال شده تومورها منحصر به فرد هستند.

دو داروی جدید تر مثلsorafinib  و sunitinib  که در درمان کانسر کلیه مورد استفاده قرار می گیرند. داروهای جدید در درمان کانسر پستان ،کانسر سر و گردن و دستگاه گوارش جایگاه ویژه ای باز کرده اند.

2-    توموتراپی(tomotherapy) :

جدیدترین نوع پرتودرمانی است.در این روش بوسیله استفاده از دستگاه توموتراپی بیماری سرطان با استفاده از تکنیک های جدید درمان می گردد. در داخل این دستگاه، یک دستگاه توموگرافی رایانه ای و یک شتاب دهنده خطی تعبیه شده است. این دستگاه را می توان به یک دستگاه توموگرافی رایانه ای تشبیه کرد که به جای لوله عبور دهنده پرتو ایکس، یک شتاب دهنده خطی کوچک پیرامون بیماری می چرخد. شدت شتاب دهنده خطی با توجه به دستور پزشک تنظیم می شود. با به کارگیری همزمان شتاب دهنده خطی و توموگراف رایانه ای می توان اشعه را فقط به قسمت مورد نظر بدن تاباند.

3-  سایبرنایف(cyberknife) :

سایبرنایف جدیدترین روش درمان تومورهای سرطانی به صورت جراحی بسته می باشد و کاملا می تواند جایگزینی برای عمل جراحی باز باشد؛ با این تفاوت که درمان با این روش بدون درد، خونریزی و کمترین عوارض برای بیمار می باشد.

سایبرنایف روباتی است که به روش غیر تهاجمی و با هدف قرار دادن بسیار پرقدرت و دقیق تومور سرطانی و یا غیر سرطانی به پرتودرمانی می پردازد که جایگزین بسیارمناسب برای عمل جراحی برای خارج کردن تومور است .

با استفاده از عکس برداری لحظه ای و دت بالای این روبات هم اکنون پزشکان می توانند سرطانهایی را که هیچ گاه تصور نمی شد قابل درمان یا در دسترس جراحان باشند را درمان کنند.

سایبر نایف با بازوی روباتیک خود و با پرتوهای هماهنگ و ارسال آن از مسیرهای چندگانه محل دقیق تومور را هدف و تومور را نابود می کند. به وسیله این روش درمان میزان عوارض جانبی کاهش پیدا می کند زیرا این دستگاه پرتوهای تابش را به محل دقیق تومور می تاباند و از درگیر کردن بافتهای سالم آن خودداری می شود. بنابراین استفاده از این روش برای درمان تومورهایی که در محل های بسیار حساس (مانند تومورهای مغزی و یا تومور نخاع) بسیار مفید و حیاتی می باشد. به وسیله بازوهای رباتیک سایبرنایف دیگر نیازی به استفاده از قالب سر و فیکس کردن سر بیمار در پرتودرمانی تومور مغزی نیست و این درمان را برای بیمار بدون درد خواهد کرد.

نتیجه عمل به وسیله سایبرنایف در بسیاری از غدد سرطانی بدن خصوصا مغز، نخاع ، شش، کلیه ،پانکراس، ستون فقرات و پروستات شگفت انگیز است و در بسیاری از موارد عود نمی کند.

4-   رادیوتراپی حین عمل جراحی(IORT)

این روش توسط متخصصان ژاپن و سپس آمریکا گسترش یافت. در این روش پس از برداشتن تومور با جراحی ،باقیمانده سلولهای سرطانی با پرتودهی در دوز بالا نابود می شوند. در مقایسه با روشهای معمول پرتو درمانی ،علاوه بر بهبود نتایج درمانی، کیفیت زندگی بیمار نیز افزایش می یابد.

با توسعه دستگاههای موبایل که به صورت اختصاصی برای IORT طراحی شده اند، پرتودرمانی در اتاق عمل بدون حفاظ گذاری پیچیده انجام می شود.

مقدار زیاد مکمل ها :

تا کنون نشان داده نشده است که مقدار زیاد ویتامین ها و مواد معدنی بتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و یا فایده های دیگری داشته باشد حتی می تواند باعث آسیب شود.

اگر شما تصمیم دارید دوز بالای ویتامین و مینرال دریافت کنید؛ با پزشک خود مشورت نمایید. گاهی این مقدار ویتامین بیشتر از مقداری است که در غذاها یافت می شود.

مکمل ها و آنتی اکسیدان ها :

متخصصین بهداشت از اصطلاح آنتی اکسیدان برای موادی استفاده می کنند که از سلول های بدن محافظت می کنند. مثال ها شامل بتاکاروتن، ویتامین C، ویتامین E و سلنیوم می باشد.

تغذیه مناسب یکی از بهترین روشها برای حفظ سلامتی شما در حین شیمی درمانی است. اگر چه تا چند روز بعد از درمان ممکن است تمایلی به غذا خوردن نداشته باشید.

هر فرد واکنش متفاوت به درمان سرطان دارد؛ اگرچه هر دوی آنها رژیم یکسان شیمی درمانی استفاده کرده باشند؛ممکن است یکی از آنها تهوع شدیدی داشته باشد و دیگری تهوع کمتر.

از یک درمان به درمانی دیگر، نگرش ممکن است تغییر پیدا کند. با درمان های جدید عوارض جانبی کاهش پیدا کرده است که حتی ممکن است تاثیری بر روی تغذیه نداشته باشد.

نیازهای تغذیه ای شما :

کالری : بدن شما نیاز به کالری(انرژی) دارد که از خوردن غذا و پروتئین بدست می آورد. برای تحریک بهبود و نگهداری بدن سالم و نگهداری یک سیستم ایمنی قوی شما کالری نیاز دارید.

پروتئین : غذاهای حاوی پروتئین در ضمیمه لیست شده اند.

مایعات : مایعات بخصوص در حین درمان برای محافظت کلیه ها و مثانه شما از اثرات داروهای کموتراپی مهم اند. هر فرد نیاز به 2 لیتر (8 فنجان) مایع در هر روز دارد. سعی کنید مایع بیشتری از این مقدار در حین شیمی درمانی و 2 تا 3 روز بعد از آن استفاده کنید . اگر از مزه آب خوشتان نمی آید ؛ سعی کنید یک تکه لیمو یا چند قطره آب لیمو یا لیموترش اضافه کنید.

برخی خانمها احساس می کنند؛ آبهای شیرین مثل سودا در این زمان مزه بهتری دارد. گزینه های دیگر شامل آب میوه، ماست، سوپ، شربت، شیر، پودینگ، چای و قهوه.

چای و قهوه روزانه زیاد مناسب نیستند زیرا باعث افزایش ادرار و در نتیجه از دست دادن آب بدن می شوند.

ویتامین ها و مواد معدنی : ویتامین ها و مواد معدنی کارکردهای فراوانی دارند. آنها در طی درمان سرطان برای بهبود و حفاظت بافتهای بدن و نگهداری یک سیستم مهم اند.

اگر شما حین کموتراپی قادر به تغذیه نرمال به مدت چند روز نیستید؛ نیاز به استفاده از مولتی ویتامین ه و مکمل های معدنی ندارید. بیش از یک قرص ویتامین در روز مضر  است ومی تواند آسیب برساند.